Na okładce widnieją nazwiska dwóch współautorek książki, ale w rzeczywistości składa się ona z blisko trzydziestu artykułów napisanych przez osoby, które uprawiają jogę i znajdują w tej praktyce podpowiedź i siłę, jak zaakceptować swoje ciało. Rzecz bowiem w tym, że współczesna kultura i popkultura wytworzyły idealny wizerunek kobiecego ciała, któremu to ideałowi kobiety się podporządkowują i – mówiąc wprost – się katują, byle tylko zbliżyć się do niego. Czyli podporządkowują się narzuconemu wzorcowi. A tymczasem chodzi przecież o to, by nie dać sobie narzucić wzorców, ale by zaakceptować swoje ciało, bo idealny wizerunek to wizerunek sztuczny. „Uczcijmy nasze człowieczeństwo w całej jego różnorodności – w kształtach, rozmiarach, zdolnościach, kolorach i w każdym wieku, które czynią rasę ludzką wyjątkową – apelują autorki. – Uczcijmy nasze ciało, otwórzmy nasze serce i rozwijajmy ducha w tej praktyce. Podnieśmy naszą świadomość”. Większość tekstów składających się na tę książę, to właśnie opowieści ludzi, którzy dzięki praktykowaniu jogi „podnieśli swoją świadomość” i wyrwali się z „niewoli” własnego wizerunku, wyleczyli z kompleksów, osiągając wewnętrzną harmonię. Są wśród nich przede wszystkich jogini, nauczyciele jogi, ale jest też obszerny wywiad ze światowej sławy gwiazdą muzyki rozrywkowej, piosenkarką Alanis Morissette. W sumie: pouczające i krzepiące.

To książka z gatunku tych, które jeśli nawet budzą tu i ówdzie wątpliwości, to są tak naładowane optymizmem i wiarą w to, że jeśli tylko człowiek zechce, to może zmienić wszystko w swoim życiu na lepsze, że czyta się je z pożytkiem dla siebie. Wiele w niej zdań i sentencji budujących wiarę w siłę tkwiącą w nas, choćby takich: „Marzenia są po to, by je spełniać”, „Człowiek staje się tym, o czym myśli” czy „Myśli się urzeczywistniają”. „Myśli” są tu kluczowym pojęciem, zgodnie z tym, co zapowiada tytuł i podtytuł (Jak świadomie wymyślić sobie lepszą przyszłość) książki. Nie wdając się w szczegóły: autorka jest przekonana, że myśli mają moc, „że wszystko jest energią, która pochodzi od myśli”. Można w to wierzyć, można nie wierzyć, ale z pewnością pozytywne myślenie pomaga w życiu jak mało co, buduje dobre nastawienie i w znaczny sposób wpływa na to, jak postępujemy i jak działamy w odniesieniu do konkretnych problemów, które musimy rozwiązywać. Aby to działanie myśli było jak najbardziej skuteczne, trzeba nauczyć się wydobywać ich – nazwijmy to tak – „programującą moc”, więc oczywiście odpowiednie medytacje, afirmacje modyfikujące sposób myślenia. I o tym wszystkim autorka pisze, apelując o wykonywanie odpowiednich ćwiczeń.

Andrzej Pilipiuk pisze dużo (od czasu do czasu także dla nas – przyp. red.), ale trzyma poziom i jego kolejne książki sprawiają przyjemność czytelnikom, bo napisane są bezpretensjonalnie i sprawnie, opowiadają pomysłowe historyjki, a pojawiające się w nich postaci budzą – jeśli trzeba – sympatię, a jeśli trzeba – przerażają. Pilipiuk to jeden z nowych mistrzów polskiej prozy rozrywkowej, który na dodatek jest niebywale pracowity. Widać, że sam się dobrze bawi w trakcie pisania i pewnie dlatego próbuje rozmaitych gatunków, na ogół z sukcesem. Teraz otrzymujemy zbiór pięciu długich opowiadań o niezwykłych i nie zawsze łatwych do wytłumaczenia zdarzeniach – czuć w nich nawiązania a to do Stefana Grabińskiego, a to do Pereza Reverte, a to do Stephena Kinga. Nie mogę napisać, na czym to polega, by nie psuć zabawy tym, którzy sięgną po książę Pilipiuka, ale proszę mi wierzyć: warto, zwłaszcza że jesienne wieczory będą coraz dłuższe i coraz bardziej ponure.

Mieszkająca w Niemczech rosyjska uzdrowicielka, ale też szamanka radzi, jak „dbać o swoje bezpieczeństwo”, czyli jak przeciwstawiać się złym czarom, którymi ktoś nas zaatakował. „W celu uwolnienia się od czarnej magii, możemy wykorzystać rytuały uzdrawiające, afirmacje oraz oczyszczanie energetyczne” – pisze Lumira. Z książki dowiadujemy się, jakie rytuały i afirmacje będą najodpowiedniejsze i jak przeprowadzić oczyszczenie energetyczne. Jej rady są proste, niekiedy sprawiają wrażenie aż nazbyt prostych, ale może właśnie dlatego będą skuteczne? Trzeba to ocenić samemu w czasie praktycznego działania. Tu mamy tylko spisaną część teoretyczną, wzbogaconą dużą ilością opisów ćwiczeń, które trzeba samemu prowadzić, by uaktywnić moc tkwiącą w każdym z nas. Wiele jest tu również dość zaskakujących informacji, jak choćby ta, że brodawki są „oznakami obecności obcych energii w naszym systemie energetycznym”. Ale i na nie Lumira ma sposoby – w tym przypadku będzie to rytuał przeprowadzany przy pomocy kartofla z uprawy ekologicznej i noża albo pocieranie czosnkiem, mleczem lub moczem.

„Podjąłem się napisania tej książki, aby pokazać, że nauka może być jeszcze bardziej fascynująca i ciekawa, jeśli przekroczy się dogmaty ograniczające wolność dociekania i zniewalające wyobraźnię” – piękne zdanie, bo apelujące o wolność myślenia i swobodę wyobraźni, ale akademicka nauka od razu postawi pytanie o metodologię naukową, o nieprzekraczalną granicę pomiędzy grą wyobraźni a naukową weryfikacją twierdzeń i wiele podobnych spraw. W skrajnym przypadku może nawet je zaatakować pomówieniem o zacieranie rozgraniczenia pomiędzy nauką a naukową fantastyką. Nie można jednak mieć wątpliwości, że nauka zawdzięcza swój rozwój uwolnionej wyobraźni.

Światowej sławy biolog, Rupert Sheldrake, odważnie podważa w swojej książce sięgające jeszcze XIX wieku dogmaty nauki, u podstaw których leży przeświadczenie o tym, że „rzeczywistość jest wyłącznie materialna lub fizyczna”. Napisał świetną książkę, choć jej lektura wymaga zarówno skupienia, jak i pewnego trudu, ale kto powiedział, że czas urlopu czy długie jesienne wieczory mamy spędzać nad książkami lekkimi, łatwymi i przyjemnymi. Jest to oczywiście zajęcie miłe czy zabawne, ale zarazem skażone marnotrawieniem czasu. Moim zdaniem lepiej się jednak przełamać i „pogłówkować” w trakcie czytania Sheldrake’a, nawet jeśli coś w jego książce obudzi nasz sprzeciw. Korzyść z tego może być jednak wielka, bo sprzeciw budzi umysłową aktywność. Jej budzeniu mają też zapewne pomóc pytania, jakie autor stawia na końcu każdego rozdziału. Warto się z nimi zmierzyć samodzielnie.

OBE, czyli po polsku doświadczenia poza ciałem to jedno z najbardziej niezwykłych doświadczeń ludzkich. Kiedyś mówiono, o „projekcji astralnej”, o podróżach poza ciałem – ogólnie rzecz biorąc, wiadomo o co chodzi. Ale Dynamika astralna to książka imponująca tym, że autor sumiennie uporządkował całą dostępną sobie wiedzę na ten temat oraz przedstawił własne przemyślenia. Przede wszystkim jednak większość czytelników zainteresuje wiadomość, że opanowanie umiejętności pozwalających na własne „doświadczenie poza ciałem” jest łatwe. A to jest informacja niewątpliwie intrygująca. Robert Bruce zaciekawił się OBE już jako dziecko i zwierza się, że było to jego częste doświadczenie już od czwartego roku życia. Później wspomniał, że dzieci mają szczególną łatwość „wychodzenia z ciała” i z reguły nawet sobie tego nie uświadamiają. Kwestia pamięci jest zresztą ważna w jego rozważaniach – twierdzi on bowiem, że w trakcie OBE umysł „rozpada” się na trzy „funkcjonujące symultanicznie kopie”, które wchodzą w relacje z umysłem. Te powstające układy określa tak: ciało fizyczne – umysł, ciało ulegające projekcji – umysł i ciało snów – umysł. Wszystko to szczegółowo analizuje, ale już we wstępie pisze, że „kluczem do pomyślnego zaistnienia OBE jest właśnie zrozumienie” tych przemian i takie wyćwiczenie pamięci, by zapisało się w niej to wszystko. Bo, jak mocno podkreśla, „jeżeli nie zapamiętasz OBE, uznasz, że to zdarzenie nie zaistniało”. Bardzo to wszystko interesujące i warto czytać z namysłem. Dodam tylko, może na zachętę, że według Bruce’a podstawą udanego OBE jest właściwa relaksacja. I jeszcze, że autor dotyka wielu tajemnic, które pojawiają się w kontekście „projekcji astralnej”.

Ileż to razy każdy z nas budził się rano i uświadamiał sobie, że nic mu się nie śniło, a przecież badacze nieustannie przekonują o aktywności umysłu w czasie snu. Coś tu nam nie pasuje. Jeśli mózg jest aktywny, to znaczy, że śpiąc, nieustannie śnimy, a jeśli śnimy, to gdzie się te sny podziewają? Ano „giną”, bo ich nie zapamiętujemy. I to był problem fascynujący wielu, bo chcieli dotrzeć do świata, w którym funkcjonują przez kilka godzin, a potem nie zdają sobie z tego sprawy. I wielu rozpoczęło mniej lub bardziej udane próby opanowania tzw. świadomego snu – to określenie ma już podobno ponad 100 lat. Co to jest? Charlie Morley, autor książki, wyjaśnia: „świadomy sen to taki, w którym jesteśmy ciągle świadomi, że przeżywamy marzenia senne wtedy, gdy trwa sen. (…) W pełni świadomy sen (…) jest hiperrealistycznym doświadczeniem, w pełnych barwach i o «wysokiej rozdzielczości»”. Morley słusznie zauważa coś, co może być zaskoczeniem dla ewentualnych adeptów świadomego śnienia: „Stan świadomego snu zarówno spostrzega się, jak i odczuwa realnie. Jest to drobiazgowo skomplikowany mentalny konstrukt, który jawi się tak realistycznie, jak nasza rzeczywistość w ciągu dnia”. Potwierdzają to np. sny systematycznie spisywane przez krytyka literackiego Henryka Berezę po jego seansach świadomego snu, którego metodę wypracował sam, a także książki Jarosława Bzomy. Morley – co już wyjaśni podtytuł jego książki – opiera się na „jodze snu i buddyjskich medytacjach na uważne życie” i przedstawia cały system treningu otwierającego „drzwi” do świata, który „nosimy” w sobie.

„Siedlisko duszy” to wielki bestseller sprzed ćwierć wieku, który nadal jest czytany, chwalony i uznawany przez mnóstwo osób za książkę kształtującą ich wizję świata. Najbardziej znaną z tych osób jest oczywiście Oprah Winfrey, gwiazda amerykańskich telewizyjnych talk show, która – mówiąc wprost – wylansowała autora i jego książkę. Efekt? Ponad 6 milionów sprzedanych egzemplarzy. Walorem Zukava jest umiejętność potoczystego pisania i umiejętność nadawania głębi (czasami pozornej) prostym i znanym spostrzeżeniom, takim na przykład: „Dopóki nie przyznasz, że jesteś uzależniony, nie jesteś w stanie podjąć wysiłku, by pozbyć się słabości”. Brzmi to tak, że natychmiast chce się ironicznie powiedzieć: znacie, to posłuchajcie. Ale później Zukav umiejętnie oplata taki banał interesującymi myślami i udowadnia, że jest człowiekiem wrażliwym i myślącym. I powstaje z tego przykuwający uwagę wywód. On po prostu ma talent. Podstawowym założeniem jego książki jest przeświadczenie o tym, że kształtuje się nowy człowiek, który posługuje się większą liczbą zmysłów niż dotychczasowe pięć. I o dziwo, wierzymy mu. Zresztą świat zmienia się w ostatnich dekadach tak dynamicznie, że musi się w nim zmieniać i człowiek, choć nie tak szybko. Stąd jego „wielozmysłowość”. Mówiąc najogólniej – słowami autora – nasz gatunek „przechodzi przemianę od ograniczonej percepcji i zwierzęcej ewolucji do świadomości siebie i świata oraz ewolucji poprzez rozwój duchowy”. A książka, jaką napisał, w swej głębi jest podręcznikiem kształtowania własnej osobowości, „dostrajania” duszy do nowych warunków.